Photo by Towfiqu barbhuiya on Unsplash
Naval Ravikant Original Text
How to Get Rich (without getting lucky):
— Naval (@naval) May 31, 2018
Tài sản
- “Tạo ra tài sản” là một bộ kỹ năng mà tôi đã học, tôi tin rằng bất kỳ ai cũng có thể học được.
- “Tạo ra tài sản” là một
trò chơi tổng hợp dương (positive-sum game)
, tôi tin rằng bất kỳ ai cũng có thể trở nên giàu có. “Có cách làm giàu”, con đường đạo đức. Theo con đường đúng để làm giàu là khả thi
. Nếu bạn thầm khinh thường tài sản, tài sản sẽ khinh thường bạn.Theo đuổi tài sản (wealth)
, và không phảitiền (money)
hayđịa vị (status)
.Tài sản là những tài sản tạo ra thu nhập thụ động
,tiền
chỉ là “giấy chứng nhận” cho phép bạn mượn thời gian của người khác,địa vị
chỉ là vị trí của bạn trong xã hội.Mục đích của tài sản là "tự do"
, chỉ đơn giản vậy thôi. Chức năng cuối cùng của tiền là bạn không cần phải xuất hiện ở một thời điểm và địa điểm cụ thể,làm một việc mà bạn không muốn làm
.- Trò chơi để có được tài sản hoàn toàn liên quan đến việc “trở thành ông vua tự trị của chính mình”.
- Bạn
sẽ không trở nên giàu có bằng cách bán thời gian của mình
, bạn phải sở hữu tài sản: một doanh nghiệp, để có được tài sản và tự do.
Công việc
“Chọn công việc gì”
>“Làm việc với những người đúng”
>“Làm việc chăm chỉ hơn”
.- Phương pháp làm việc hiệu quả nhất (đặc biệt trong lĩnh vực tri thức) là
khi có cảm hứng hãy cố gắng hết sức, sau đó nghỉ ngơi, đánh giá lại, và lặp lại
. Xây dựng một “cuộc marathon tuần hoàn” của “cố gắng, nghỉ ngơi, đánh giá”. “Cảm hứng” dễ dàng biến mất
, khi bạn có cảm hứng, hãy hành động ngay lập tức.- Những người nói rằng họ làm việc 80~120 giờ mỗi tuần chỉ đang khoe khoang.
Không ai thực sự có thể làm việc 80 giờ và vẫn tỉnh táo
. Não của bạn sẽ suy giảm, bạn sẽ không có ý tưởng tốt.
Hành động
- Bạn
không nên thiếu kiên nhẫn với "hành động", nhưng rất kiên nhẫn với "kết quả"
. Tôi nghĩ đây là một triết lý sống rất tốt. - Những người rất thành công thường
“hành động trước” (action bias).
- Trở thành
người giỏi nhất trong lĩnh vực của bạn trên toàn thế giới
. Liên tục định nghĩa lại những gì bạn đang làm cho đến khi điều đó trở thành sự thật.
Lãi kép
Học tập, đọc sách, sáng tạo suốt đời
sẽ tạo ra hiệu ứng lãi kép đáng kinh ngạc.- Trên thế giới này
không có "cách làm giàu nhanh chóng"
, chỉ có những người trở nên giàu có bằng cách bán giấc mơ của bạn. Bạn phải thực sự thích điều này, để bạn không cảm thấy mệt mỏi khi đầu tư vào nó
. Chỉ cần thời gian đủ dài, bạn sẽ nhận được phần thưởng tài chính. Nhưng thời gian này có thể là 10 đến 20 năm. Đôi khi là 5 năm.Tài sản cá nhân của tôi không phải là sự bùng nổ lớn trong một năm
. Mà là một chút ở đây, một chút ở đó, nhiều cơ hội hơn, nhiều doanh nghiệp hơn, nhiều khoản đầu tư hơn, v.v.- Một phần lớn của trí tuệ cuộc sống là
hiểu cách hành động của bạn tạo ra hiệu ứng lãi kép lâu dài
. Khung thời gian của bạn càng dài, những người xung quanh bạn càng cảm thấy bạn đầy trí tuệ. Học cách "mài giũa" một điều gì đó
. Tất cả phần thưởng trong cuộc sống, bất kể tài sản, mối quan hệ, kiến thức, đều đến từ lãi kép.- Số lần mài giũa sẽ thúc đẩy bạn tiến lên trong đường cong học tập.
Chọn một lĩnh vực mà bạn có thể áp dụng tư duy dài hạn
, và làm việc với những người có tư duy dài hạn.
Trang bị cho bản thân với ba điều: “Kỹ năng”
, “Chịu trách nhiệm”
, “Đòn bẩy”
.
“Kỹ năng” (Specific knowledge)
Internet đã mở rộng khả năng nghề nghiệp một cách đáng kể
. Hầu hết mọi người vẫn chưa hiểu điều này.- Bất kể đam mê của bạn là gì, Internet có thể giúp bạn
mở rộng quy mô
điều đó. - Chỉ cần bạn hiểu cách cung cấp cho xã hội những thứ mà họ
muốn nhưng không thể học
, bạn có thể làm giàu theo quy mô. - Có rất nhiều cách để tạo ra sản phẩm, doanh nghiệp, cơ hội; tiền là sản phẩm phụ đến sau khi bạn tạo ra.
Nếu mục tiêu của bạn chỉ là kiếm tiền, bạn sẽ không tìm thấy "điều đúng"
. Bạn sẽ không chọn những điều mà bạn thực sự đam mê, vì vậy bạn sẽ không đủ sâu sắc để đầu tư.- Thế giới khao khát sự độc đáo và nguyên bản (Authenticity).
Tạo ra sản phẩm trong lĩnh vực mà bạn tự nhiên giỏi.
“Kỹ năng” là kiến thức mà không ai có thể dạy bạn
. Nếu trường học có thể dạy bạn, thì nó cũng có thể dạy người khác, và sau đó bạn sẽ bị thay thế.Cách duy nhất để truyền đạt "kỹ năng" là thông qua học việc, không phải trường học
.“Kỹ năng” thường bao gồm kỹ thuật cao hoặc sáng tạo cao, không thể bị thuê ngoài hoặc tự động hóa
.- Đặc điểm của việc mài giũa “kỹ năng”: đối với bạn là vui chơi, nhưng đối với người khác thì có vẻ là công việc.
- Làm thế nào để có được “kỹ năng”?
Theo đuổi sự tò mò và đam mê thực sự
, chứ không phải là những gì mọi người đang cuồng nhiệt hiện nay. Sử dụng "kỹ năng", vận hành "đòn bẩy"
, và bạn sẽ nhận được những gì bạn xứng đáng.Học cách bán hàng, học cách tạo ra sản phẩm
. Học hai điều này, bạn sẽ không thể bị đánh bại.
“Chịu trách nhiệm” (accountability)
- “Chịu trách nhiệm” rất quan trọng, là nền tảng để bạn có được
“đòn bẩy”
và“tín dụng”
. - Chịu trách nhiệm, giải quyết những vấn đề mà mọi người không thể giải quyết, chịu trách nhiệm về
rủi ro kinh doanh
dưới tên của bạn. Khách hàng sẽ xếp hàng sau bạn, xã hội sẽ thưởng cho bạn bằngcổ phần
,trách nhiệm
vàđòn bẩy
. - Tâm lý “chịu trách nhiệm” là điều bạn có thể xây dựng ngay bây giờ.
“Phán đoán”
,“đòn bẩy”
thường xuất hiện muộn hơn.
“Đòn bẩy” (leverage)
Tạo ra tài sản cần có đòn bẩy.
Đòn bẩy mà các doanh nhân sử dụng bao gồm:vốn
,nhân lực
vàsản phẩm không có chi phí biên chế sao chép
(phần mềm và nội dung truyền thông).- Vốn là tiền. Để có được tiền, bạn phải có
“kỹ năng”
,“chịu trách nhiệm”
, và chứng minh rằng bạn có thểđưa ra phán đoán đúng
. - Nhân lực là những người làm việc cho bạn. Đây là
đòn bẩy cổ điển
và được cạnh tranh nhiều nhất. Sở hữu đòn bẩy nhân lực sẽ khiến cha mẹ bạn tự hào, nhưng đừng lãng phí cuộc đời để theo đuổi điều này. “Vốn”
và“nhân lực”
là “đòn bẩy cần có sự cho phép”. Mọi người đều theo đuổi vốn, nhưngmọi người phải đồng ý cho bạn
. Mọi người đều muốn làm ông chủ, nhưngphải có ai đó sẵn lòng theo bạn
.“Phần mềm”
và“nội dung truyền thông”
là “đòn bẩy không cần sự cho phép”. Chúng là đòn bẩy trong tay của tầng lớp mới. Bạn có thể tạo ra ứng dụng và nội dung truyền thông, để bạn có thể kiếm tiền ngay cả khi bạn đang ngủ.- Có một đội quân robot lớn mà bạn có thể sử dụng miễn phí, họ chỉ được nén lại trong cơ sở dữ liệu. (Ghi chú của tôi: có thể là AWS, Azure hoặc điện toán đám mây, cũng có thể là bất kỳ dịch vụ SaaS nào, hoặc thậm chí là LLM.)
Đòn bẩy nội dung
: nếu bạn không thể lập trình, thì hãyviết sách
hoặcblog
,quay video
hoặcpodcast
.- Đòn bẩy là
bộ khuếch đại phán đoán
.
Hợp tác với người khác
Bỏ qua những người thao túng chính trị (status game)
. Họ đạt được địa vị bằng cách tấn công những người kiếm tiền theo cách đúng đắn.- Đối tác làm việc phải có ba đặc điểm: “
IQ cao
”, “năng lượng dồi dào
” và “có phẩm hạnh (integrity)
”, ba điểm này không thể thương lượng. - Đừng làm việc với những người bi quan và châm biếm. Niềm tin của họ sẽ trở thành hiện thực.
Kinh doanh
- “Kinh doanh” không phải là một môn học, đừng đọc tạp chí kinh doanh hoặc tham gia bất kỳ khóa học kinh doanh nào.
Phán đoán đúng đến từ kinh nghiệm sai lầm
, nhưng việc học các kỹ năng cơ bản có thể giúp bạn xây dựng phán đoán nhanh hơn.- Nghiên cứu
kinh tế vi mô
,lý thuyết trò chơi
,tâm lý học
,nghệ thuật thuyết phục
,đạo đức
,toán học
vàmáy tính
. - Một nhà đầu tư giỏi sẽ không bán cho bạn phương pháp đầu tư của họ.
Quản lý thời gian
- “Đọc” nhanh hơn “Nghe”, “Thực hiện” nhanh hơn “Xem”.
Bạn nên bận rộn đến mức không có thời gian để "uống cà phê" với người khác, nhưng đồng thời giữ lịch trình cực kỳ đơn giản
. Lịch trình của tôi hầu như không có “cuộc họp”, tôi hầu như chỉ bận rộn tạo ra điều gì đó.Lịch trình bận rộn, tâm trí bận rộn
, hai điều này sẽ phá hủy khả năng của bạn để đạt được thành tựu vĩ đại.Tính toán giá trị một giờ của bạn là bao nhiêu
. Nếu việc giải quyết một vấn đề tiết kiệm cho bạn ít tiền hơn giá trị thời gian của bạn, hãy bỏ qua nó. Nếu chi phí thuê ngoài một công việc thấp hơn giá trị thời gian của bạn, hãy thuê ngoài nó.
Cuộc sống cá nhân
- Khi bạn thực sự trở nên giàu có, bạn sẽ nhận ra rằng đó không phải là điều bạn muốn.
- Điều đầu tiên bạn sẽ nhận thấy là bạn có rất nhiều tiền, nhưng bạn vẫn là bạn. Nếu bạn hạnh phúc, thì bạn hạnh phúc; nếu bạn không hạnh phúc, thì bạn không hạnh phúc. Nếu bạn vốn đã bình yên, viên mãn và tự tại, bạn vẫn là người đó.
Sức khỏe tốt
,tâm hồn tự do
,gia đình yêu thương lẫn nhau
, ba điều này không thể mua bằng tiền, bạn chỉ có thể nuôi dưỡng chúng bằng nỗ lực. Ba điều này sẽ mang lại cho bạn niềm vui và sự bình yên mà tiền không thể mang lại.- Nếu bạn hiểu lý thuyết tiến hóa của con người, bạn sẽ không cần huấn luyện viên thể hình hoặc người nổi tiếng về dinh dưỡng. (Tức là: hãy vận động và ăn uống như người nguyên thủy)
- Hạnh phúc là kết quả của việc loại bỏ “vấn đề cá nhân”. Bạn có thể thay đổi cách nhìn, không coi đó là “cá nhân”, hoặc không coi đó là “vấn đề”; hoặc thực sự giải quyết vấn đề để có được hạnh phúc.
- Trớ trêu thay,
cách mang lại hạnh phúc cho bạn là ngừng tìm kiếm hạnh phúc
. - Tự do mà những người tiết kiệm giản dị tận hưởng là điều mà những người cuồng nhiệt theo đuổi chất lượng cuộc sống không thể tưởng tượng được.
Bản chất của việc "cạnh tranh với chính mình" là học hỏi
, vì học hỏi là cải thiện bản thân ngày hôm qua.- Nhiều nghệ thuật tầm thường sẽ không cộng lại thành một nghệ thuật vĩ đại.
Tổng thể phải lạc quan, chi tiết phải hoài nghi
.- Từ chối hầu hết các lời khuyên. Nhưng hãy nhớ, bạn phải lắng nghe rất nhiều lời khuyên để biết điều gì nên lắng nghe và điều gì nên từ chối.